مردم مناطق افغانستان همه‌ساله شب یلدا یا به گفته بسیاری از آنان «چله» را گرامی داشته و از چند روز قبل با خرید آجیل و میوه، پخت انواع شیرینی و دعوت از یکدیگر برای همنشینی، خود را برای این جشن دیرین آماده می‌کنند.

در شب یلدا این مرسوم است که میهمان دعوت کنید یا به مهمانی بروید ، که معمول تر رفتن به  خانه بزرگ خانواده است. این شب با سرو هندوانه ، انار و انواع مختلفی از آجیل جشن گرفته می شود ، آنها را روی کرسی میچینند.

مراسم شب یلدا در برخی مناطق افغانستان، به علت چند دهه جنگ کمرنگ یا فراموش شده، اما در اکثر شهرها، به ویژه شمال این کشور هنوز از جایگاهی خاص برخوردار است.

«در این شب، پائیز لباس عروس زمستان را می‌پوشد. یلدا بهانه‌ای برای دورهمی‌ صمیمانه است. خوردن آجیل و میوه و گفتن و خندیدن در کنار اعضای فامیل همیشه در افغانستان رایج بوده است. شنیدن خاطرات بزرگترها و تماشای فیلم این شب سرد و تاریک را گرم و روشن می‌کند.

«یلدا، مانند نوروز و برات جزیی از فرهنگ افغانستان بوده و مردم همیشه در این شب شاهنامه خوانده و فال حافظ گرفته‌اند.

 در این شب خانواده داماد در خوانچه یا طبق‌های تزیین شده ضمن تهیه لباس زمستانی برای عروس‌شان، مقداری ماهی و زولبیا همراه با آجیل زمستانی قرار می‌دهند.

همچنین هندوانه از میوه‌های ضروری است که در کنار میوه‌های فصل در خوانچه نوعروسان چیده می‌شود.
                      
                            یلدا مبارک